اقامت بلندمدت ترکیه (Uzun Dönem İkamet İzni) یکی از انواع مجوزهای اقامت است که به اتباع خارجی اعطا می‌شود و دارنده آن می‌تواند بدون نیاز به تمدید سالانه، به‌صورت نامحدود در ترکیه زندگی کند.

بر اساس ماده ۴۳ قانون اتباع خارجی و حمایت بین‌المللی (شماره ۶۴۵۸)، شرایط لازم برای دریافت این نوع اقامت عبارت‌اند از:

حداقل هشت سال اقامت قانونی و بی‌وقفه در ترکیه با داشتن اجازه اقامت معتبر.
عدم دریافت کمک اجتماعی از دولت ترکیه در سه سال گذشته.
داشتن درآمد کافی و منظم برای تأمین هزینه‌های زندگی خود و در صورت وجود، خانواده‌اش.
داشتن بیمه درمانی معتبر در ترکیه.
عدم ایجاد تهدید برای نظم یا امنیت عمومی.
پس از احراز این شرایط، متقاضی می‌تواند از طریق سامانه اقامت (e-ikamet) درخواست خود را ثبت کرده و مدارکی مانند بیمه، گواهی درآمد، گواهی عدم دریافت کمک اجتماعی و کارت‌های اقامت قبلی را ارائه دهد.

در موارد خاص، وزارت کشور ترکیه می‌تواند با تشخیص خود، برای افرادی که شرایط ویژه‌ای دارند (مثلاً سرمایه‌گذاران یا متخصصان)، این اقامت را حتی بدون رعایت برخی از شرایط فوق صادر کند.

حقوق دارندگان اقامت بلندمدت (ماده ۴۴)

اتباع خارجی دارای اقامت بلندمدت از اغلب حقوق شهروندان ترکیه برخوردار می‌شوند، از جمله:

حق تحصیل، کار در بخش خصوصی و فعالیت اقتصادی.
دسترسی به خدمات بیمه، آموزش و نظام تأمین اجتماعی.
استفاده از امکانات عمومی کشور مشابه شهروندان ترک.
اما برخی حقوق خاص شهروندی شامل این افراد نمی‌شود:

• خدمت سربازی (از آن معاف‌اند).

• حق رأی دادن یا انتخاب شدن در انتخابات ترکیه.

• ورود به مشاغل دولتی (کارمندی رسمی).

• واردات خودرو با معافیت مالیاتی.

نکته مهم

در صورت اقامت بیش از یک سال متوالی خارج از ترکیه (به‌جز مواردی مانند تحصیل یا درمان)، این اجازه اقامت ممکن است لغو شود.

نتیجه‌گیری:
اقامت بلندمدت ترکیه برای افرادی مناسب است که سال‌ها در ترکیه زندگی کرده‌اند و قصد دارند به‌صورت دائمی در این کشور بمانند، بدون دغدغه تمدید اقامت هر ساله.

بله، ارائه‌ی آدرس منزل یک دوست یا آشنا برای دریافت اقامت دانشجویی در ترکیه امکان‌پذیر است، اما فقط در صورت رعایت کامل الزامات قانونی و ارائه مدارک معتبر. اداره مهاجرت ترکیه (Göç İdaresi) به‌ویژه در سال‌های اخیر نسبت به صحت آدرس‌های اقامت دانشجویی بسیار حساس شده و درخواست‌هایی که مدارک ناقص دارند معمولاً رد یا بررسی‌شان به تأخیر می‌افتد.

برای ثبت چنین آدرسی، باید موارد زیر را به‌طور کامل تهیه و ارائه کنید:

تعهدنامه محضری (Noter Taahhütnamesi):
میزبان شما (یعنی صاحب‌خانه یا مستأجر اصلی) باید با حضور در دفترخانه (نوتر) تعهدنامه‌ای رسمی تنظیم کند که در آن اقامت شما در منزل او را تأیید نماید.
· اگر میزبان متأهل است، امضای همسر او نیز روی این تعهدنامه الزامی است.

· این تعهدنامه باید به نام شما و برای مدت مشخص تنظیم شود.

مدارک هویتی و سکونتی میزبان:
· کپی کارت شناسایی ترکیه (T.C. Kimlik Kartı) یا مجوز اقامت معتبر اگر میزبان خارجی است.

· برگه اقامت (Yerleşim Yeri Belgesi) که از طریق سامانه دولت الکترونیک (e-Devlet) یا اداره نفوس (Nüfus Müdürlüğü) گرفته می‌شود.

· یکی از قبوض خدماتی (آب، برق، گاز) که به نام میزبان صادر شده باشد و محل سکونت را تأیید کند.

تطابق آدرس در تمام مدارک:
آدرسی که در فرم درخواست اقامت، تعهدنامه و قبض‌ها نوشته شده باید کاملاً یکسان باشد. هرگونه اختلاف جزئی (مثلاً در شماره آپارتمان یا محله) می‌تواند باعث رد پرونده شود.
ثبت رسمی آدرس در اداره نفوس:
بعد از دریافت کارت اقامت، باید حتماً آدرس خود را در اداره نفوس منطقه محل اقامت ثبت کنید. در صورتی که آدرس متعلق به شخص دیگری باشد، همان تعهدنامه محضری برای ثبت در نفوس نیز الزامی است.

نکات مهم

· اگر آدرس اعلام‌شده مربوط به چند دانشجوی خارجی یا افراد متعدد باشد، ممکن است مشکوک تلقی شود و مأمور مهاجرت از پذیرش آن خودداری کند.

· اداره مهاجرت ممکن است بازرسی میدانی انجام دهد تا صحت اقامت شما در آن آدرس را بررسی کند.

· استفاده از آدرس‌های جعلی یا بدون تعهدنامه محضری می‌تواند منجر به رد اقامت، جریمه یا حتی لغو اقامت قبلی شود.

بله، بر اساس مقررات رسمی وزارت کار و تامین اجتماعی ترکیه (T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı)، در صورت رد شدن درخواست مجوز کار (Çalışma İzni)، شما حق اعتراض (itiraz hakkı) دارید.

طبق ماده 14 «آیین‌نامه صدور مجوز کار برای اتباع خارجی»، چنانچه درخواست شما رد شود، وزارت کار علت رد را به‌صورت رسمی اعلام می‌کند. پس از دریافت این اطلاعیه، متقاضی یا کارفرما تا ۳۰ روز تقویمی فرصت دارد تا نسبت به تصمیم وزارتخانه اعتراض کتبی (itiraz dilekçesi) ارائه دهد.

نکات مهم در مورد اعتراض به رد مجوز کار:

1. اعتراض باید توسط همان کارفرما یا وکیل رسمی ثبت شود (در صورتی که درخواست از سوی کارفرما ارسال شده باشد).

2. اعتراض باید به‌صورت کتبی و با توضیح دقیق دلایل ارسال شود؛ ضمیمه کردن مدارک تکمیلی که خطا یا کمبود پرونده اولیه را رفع می‌کند، بسیار مؤثر است.

3. اعتراض باید به وزارت کار و امنیت اجتماعی (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – Yabancı İzinleri Dairesi Başkanlığı) ارسال شود.

4. وزارتخانه پس از بررسی اعتراض، در صورت موجه بودن، می‌تواند تصمیم را اصلاح کرده یا درخواست را مجدداً بررسی کند.

5. اگر پس از اعتراض مجدداً رد شوید، امکان ارجاع پرونده به دادگاه اداری (İdare Mahkemesi) نیز وجود دارد.

توصیه:

در صورت رد شدن درخواست مجوز کار، ابتدا از کارفرما بخواهید نسخه رسمی ردیه را از سیستم وزارت کار دریافت کند تا علت دقیق مشخص شود. سپس با کمک یک وکیل مهاجرت یا مشاور رسمی امور اتباع خارجی، اعتراض خود را ظرف مدت قانونی ارسال کنید.

اگر شما ایرانی مقیم ترکیه هستید و قصد دارید با استفاده از کارت اقامت ترکیه خودروی شخصی‌تان را به ایران وارد کنید، طبق مقررات رسمی دولت ایران، این کار امکان‌پذیر است — اما تنها در صورت طی‌کردن مراحل قانونی مشخص و تأیید مدارک از سوی مراجع رسمی ایران.

فرآیند واردات خودرو برای ایرانیان مقیم خارج از کشور در دو سامانه اصلی انجام می‌شود:

سامانه میخک (mikhak.mfa.gov.ir) — برای احراز هویت و تأیید اقامت خارج از کشور
سامانه جامع تجارت (ntsw.ir) — برای ثبت سفارش، دریافت مجوز واردات و بارگذاری مدارک خودرو

گام‌های اصلی واردات خودرو با کارت اقامت ترکیه
1. ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه میخک
سامانه میخک (مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی وزارت امور خارجه ایران) اولین مرحله در فرآیند واردات خودرو برای ایرانیان مقیم خارج است. این سامانه تنها برای تأیید هویت و مدارک اقامتی استفاده می‌شود.

مراحل انجام کار:

ورود به وب‌سایت رسمی
ایجاد حساب کاربری با اطلاعات شخصی و گذرنامه ایرانی
تکمیل پروفایل کنسولی و انتخاب کشور و شهر محل اقامت (برای شما: ترکیه)
بارگذاری مدارک هویتی (شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه)
بارگذاری مدارک اقامت (کارت اقامت ترکیه یا ویزای معتبر)
انتخاب سفارت یا کنسولگری ایران در ترکیه (مثل سفارت در آنکارا یا کنسولگری استانبول)
تأیید مدارک توسط نمایندگی کنسولی
دریافت کد رهگیری میخک و ایمیل تأیید هویت از وزارت خارجه ایران
🔸 نکته مهم: سامانه میخک صرفاً برای احراز هویت استفاده می‌شود و واردات خودرو در این مرحله انجام نمی‌گیرد.

2. ثبت‌نام در سامانه جامع تجارت (NTSW.IR)
پس از دریافت تأییدیه از سامانه میخک، نوبت به مرحله اصلی واردات خودرو می‌رسد که از طریق سامانه جامع تجارت انجام می‌شود.

مراحل انجام کار در سامانه جامع تجارت:

ورود به وب‌سایت http://www.ntsw.ir
ایجاد حساب کاربری با استفاده از اطلاعات تأییدشده در میخک
انتخاب گزینه‌ی «ثبت سفارش خودرو برای ایرانیان مقیم خارج از کشور»
دریافت مجوز موردی واردات خودرو شخصی
بارگذاری مدارک خرید خودرو (پیش‌فاکتور یا فاکتور خرید)
بارگذاری مشخصات فنی خودرو (سال ساخت، شماره شاسی، کشور تولید، و غیره)
بررسی و تأیید توسط سازمان‌های ذی‌ربط از جمله گمرک ایران و وزارت صمت
در صورت تأیید نهایی، صدور مجوز ورود خودرو به کشور
⚠️ توجه: واردات تنها برای یک خودرو به‌ازای هر فرد مقیم خارج از کشور مجاز است و خودرو باید حداکثر ۵ سال ساخت داشته باشد.

🔹 ارتباط میان سامانه میخک و سامانه جامع تجارت

سامانه میخک نقش تأیید اقامت و هویت شما را دارد، در حالی که سامانه جامع تجارت مسئول ثبت سفارش، صدور مجوز و هماهنگی با گمرک ایران است.
بدون تأیید در میخک، امکان ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت وجود ندارد.

🔹 جمع‌بندی برای ایرانیان مقیم ترکیه

اگر کارت اقامت ترکیه دارید، می‌توانید برای واردات خودروی شخصی خود به ایران اقدام کنید، اما باید:

ابتدا در سامانه میخک ثبت‌نام و احراز هویت شوید.
سپس در سامانه جامع تجارت ثبت سفارش خودرو انجام دهید.
خودرو مطابق شرایط فنی و سنی مورد تأیید ایران باشد.
و فرآیند پرداخت ارزی از خارج کشور انجام گیرد.