اقامت خانوادگی نوعی اجازه اقامت است که برای اعضای خانواده یک شهروند ترک یا فردی که اقامت قانونی در ترکیه دارد صادر می‌شود. این نوع اقامت به همسر و فرزندان امکان می‌دهد به‌صورت قانونی در کنار حمایت‌کننده (Sponsor) در ترکیه زندگی کنند.

چه کسانی می‌توانند برای اقامت خانوادگی درخواست دهند؟

· همسر خارجی یک شهروند ترک

· همسر خارجی فردی که اقامت معتبر ترکیه دارد

· فرزندان زیر ۱۸ سال (فرزندان مشترک یا فرزندانی که تحت سرپرستی قانونی هستند)

· در برخی موارد، فرزندان وابسته افراد دارای اقامت قانونی نیز می‌توانند درخواست دهند.

شرایط لازم در سال ۲۰۲۵

۱. شرایطی که باید همسر ترک یا همسر دارای اقامت داشته باشد:

توان مالی کافی: حمایت‌کننده باید اثبات کند توان مالی لازم برای تأمین هزینه‌های زندگی اعضای خانواده را دارد (حدوداً بالاتر از حداقل دستمزد یا بر اساس تعداد اعضا).
بیمه درمانی معتبر برای تمام اعضا
گواهی عدم سوءپیشینه
داشتن آدرس معتبر ثبت‌شده در سیستم نفوس (Nüfus)
توانایی اثبات واقعی بودن زندگی مشترک در صورت درخواست اداره مهاجرت
۲. مدارکی که از همسر خارجی درخواست می‌شود:

گذرنامه معتبر
عکس بیومتریک
اصل و ترجمه رسمی سند ازدواج
بیمه درمانی معتبر
گواهی عدم سوءپیشینه از کشور محل اقامت، در صورت درخواست
مدارک مرتبط با زندگی مشترک در صورت نیاز
روند درخواست اقامت خانوادگی

ورود به سایت «اقامت» و ثبت درخواست آنلاین
انتخاب نوع اقامت: Aile İkamet İzni
بارگذاری اطلاعات و دریافت وقت ملاقات (Randevu)
آماده کردن مدارک و مراجعه حضوری به اداره مهاجرت
بررسی پرونده توسط اداره مهاجرت (زمان بررسی بسته به استان متفاوت است)
صدور کارت اقامت و ارسال آن به آدرس
مدت اعتبار اقامت خانوادگی

بر اساس مقررات ۲۰۲۵، اقامت خانوادگی معمولاً تا ۳ سال صادر می‌شود.
اگر حمایت‌کننده خودش اقامت محدود دارد، مدت اقامت خانوادگی نمی‌تواند بیشتر از مدت اقامت او باشد.
در پایان مدت، امکان تمدید وجود دارد به‌شرط اینکه شرایط اولیه همچنان برقرار باشد.
اگر اداره مهاجرت تشخیص دهد ازدواج صوری است، چه می‌شود؟

اگر اثبات شود ازدواج فقط برای گرفتن اقامت بوده و زندگی واقعی مشترک وجود ندارد:

درخواست رد می‌شود یا
اقامت صادرشده لغو می‌شود و امکان تمدید نیز داده نمی‌شود.
در برخی موارد ممکن است بررسی میدانی یا درخواست مدارک تکمیلی انجام شود.

اگر طلاق بگیرم، اقامتم باطل می‌شود؟

اگر ازدواج حداقل ۳ سال دوام داشته باشد:
فرد خارجی معمولاً می‌تواند نوع اقامت خود را به «اقامت کوتاه‌مدت» تبدیل کند و اقامتش به‌طور کامل از بین نمی‌رود.
اگر ازدواج کمتر از ۳ سال بوده باشد:
اداره مهاجرت وضعیت پرونده را به‌صورت فردی بررسی می‌کند. در بعضی موارد اقامت لغو یا فقط در شرایط خاص امکان تبدیل به نوع دیگر وجود دارد.
به‌طور کلی، پس از طلاق وضعیت اقامت به زمان ازدواج و دلایل جدایی بستگی دارد.

این ادعا کاملاً غیرقانونی است. طبق قوانین ترکیه، برای درخواست شهروندی از طریق خرید ملک، کل مبلغ قانونی (حداقل ۴۰۰ هزار دلار) باید به‌طور واقعی و شفاف پرداخت شود. پرداخت درصدی از مبلغ یا انجام معامله‌های صوری مثل «بازگشت پول»، «پرداخت پشت‌پرده» یا «قرارداد دوگانه»، تخلف محسوب می‌شود و در دسته تقلب در اخذ تابعیت قرار می‌گیرد.

اگر وارد چنین طرح‌هایی شوید، ممکن است با این عواقب روبه‌رو شوید:

· رد یا ابطال درخواست شهروندی: پرونده شما ممکن است رد شود یا اگر قبلاً شهروندی داده شده باشد، پس از کشف تخلف، شهروندی باطل شود.

· پیگرد کیفری و مدنی: شما و شرکت واسطه یا فروشنده ممکن است به جرم تقلب، جعل یا همکاری در جعل تحت پیگرد قرار بگیرید.

· ابطال سند مالکیت: ممکن است سند ملک از نظر قانونی باطل یا مورد اسناد‌زدایی قرار گیرد.

· پیگرد مالیاتی و جریمه: ممکن است به خاطر اعلام نادرست ارزش یا فرار مالیاتی مشمول بدهی و جریمه شوید.

· دیپورت یا ممنوع‌الورودی: امکان دارد با خطر اخراج یا ممنوع‌الورودی به ترکیه مواجه شوید.

· از دست رفتن سرمایه: در عمل بسیاری از سرمایه‌گذاران در این طرح‌ها نه تنها شهروندی را از دست دادند، بلکه سرمایه‌شان هم از بین رفته یا بلوکه شده است.

اگر الان درگیر پیشنهادی شبیه این هستید — چه کار کنید؟

1. متوقف کنید: هر پرداختی که کمتر از مبلغ قانونی پیشنهادی است.

2. درخواست مستندات رسمی بانکی: همه پرداخت‌ها باید از طریق بانک و با رسیدهای رسمی قابل‌ردیابی باشد.

3. بررسی سند ملک: درخواست کنید «کمیته‌ای» یا نهاد ثبت اسناد، وضعیت ملک و هر annotion (مثل قید عدم فروش ۳ ساله) را نشان دهد.

4. از وکیل معتبر کمک بگیرید پیش از هر امضا یا انتقال وجه.

5. از شرکت‌های واسطه پرهیز کنید مگر اینکه مدارک رسمی و قابل تأیید از سوی مراجع ترکیه ارائه کنند.

6. ثبت همه مکاتبات و قراردادها و نگهداری نسخه‌های اصلی برای هر گونه اقدام حقوقی یا دادخواهی.

جمع‌بندی

اگر شرکتی می‌گوید «با ۳۵٪ روند شهروندی را شروع می‌کنیم»، این یک هشدار جدی است. مسیر شهروندی فقط با پرداخت واقعی، کامل، رسمی و بانکیِ مبلغ قانونی امکان‌پذیر است. قبل از هر اقدامی، حتماً با وکیل معتبر مشورت کنید.

خیر، اگر کارت اقامت شما هنگام ورود هنوز معتبر باشد اما در طول اقامتتان منقضی شود، نمی‌توانید همان داخل ترکیه به‌طور خودکار وارد ۹۰ روز معافیت پاسپورت شوید.
برای اینکه بتوانید از معافیت ۹۰ روزه یا ویزای جدید استفاده کنید، باید حتماً از ترکیه خارج شده و پس از پایان اعتبار کارت، دوباره وارد شوید. در ورود جدید، وضعیت شما بر اساس قوانین ویزای ملیت‌تان محاسبه و ثبت می‌شود.

نکات مهم و کاربردی:

برای استفاده از ۹۰ روز پاسپورت
باید قبل از تاریخ انقضای کارت اقامت از ترکیه خارج شوید و بعد از پایان اعتبار کارت دوباره وارد شوید. فقط در این حالت سیستم ورود شما را تحت «قوانین ویزا/معافیت ۹۰ روز در ۱۸۰ روز» ثبت می‌کند.
اگر درخواست اقامت داده‌اید و «Müracaat Belgesi» دارید
خروج و ورود با این مدرک فقط تا ۱۵ روز امکان‌پذیر است. اگر بیش از ۱۵ روز بیرون بمانید، شرایط ویزای شما دوباره بررسی می‌شود و ممکن است نیاز به ویزای جدید داشته باشید.
اگر داخل ترکیه بمانید و کارت منقضی شود
وضعیت شما «اقامت منقضی» محسوب می‌شود و برای درخواست اقامت جدید یا ورود بعدی معمولاً باید از خارج کشور اقدام کنید. این موضوع می‌تواند باعث جریمه خروج، تأخیر در ورود مجدد یا محدودیت‌های قانونی شود.
قبل از تصمیم‌گیری، استعلام بگیرید
چون شرایط بر اساس ملیت و سوابق ورود/خروج متفاوت است، بهتر است قبل از خروج یا برنامه‌ریزی ورود دوباره، از اداره مهاجرت یا مرکز YİMER (شماره 157) استعلام کنید.
خلاصهٔ سریع:

اگر می‌خواهید از ۹۰ روز پاسپورت استفاده کنید یا بعداً برای اقامت جدید اقدام کنید، حتماً باید قبل از انقضای کارت خارج شوید و بعد از انقضا وارد شوید. باقی ماندن داخل ترکیه و تمام شدن کارت، این امکان را از شما می‌گیرد.

خیر، ورود غیرقانونی به ترکیه یکی از جدی‌ترین تخلفات مهاجرتی محسوب می‌شود و طبق قانون اتباع و حمایت بین‌المللی ترکیه (شماره 6458)، افرادی که به‌صورت قاچاق یا بدون عبور از مرزهای رسمی وارد کشور شوند، نمی‌توانند برای اقامت‌های معمولی مثل توریستی، کاری یا تحصیلی درخواست دهند.

در این حالت، فرد معمولاً با یکی از موارد زیر روبه‌رو می‌شود:

· دیپورت (اخراج از کشور)

· ممنوع‌الورود شدن برای مدت مشخص

· محرومیت از دریافت هر نوع اقامت موقت یا دائم

تنها استثنایی که قانون در این زمینه در نظر گرفته، درخواست پناهندگی یا حمایت بین‌المللی است. یعنی اگر شخص دلایل موجه و قانونی برای پناه‌جویی داشته باشد، می‌تواند از طریق اداره مهاجرت ترکیه تقاضای بررسی وضعیت خود را بدهد.

نکته مهم:
ورود غیرقانونی (عبور قاچاق از مرز) با اقامت غیرقانونی فرق دارد.

· اگر شما به‌صورت قانونی وارد ترکیه شوید (مثلاً با پاسپورت معتبر) ولی بعد از پایان مدت زمان قانونی اقامت در کشور بمانید، وضعیتتان «اقامت غیرقانونی» محسوب می‌شود؛ در این حالت معمولاً فقط جریمه و ممنوع‌الورودی موقت اعمال می‌شود.

· اما اگر از همان ابتدا بدون مجوز وارد کشور شوید، امکان گرفتن اقامت‌های معمولی برای شما وجود ندارد.

بله — اگر شما درخواست اقامت خود را در اداره مهاجرت ترکیه ثبت کرده باشید و فرم تأیید درخواست اقامت (Müracaat Belgesi) به همراه رسید پرداخت هزینه‌ها را در اختیار داشته باشید، طبق قانون می‌توانید تا حداکثر ۱۵ روز از ترکیه خارج شوید و دوباره بازگردید.

در این مدت، خروج و بازگشت شما قانونی محسوب می‌شود، به شرط آنکه این مدارک را هنگام خروج و ورود حتماً همراه داشته باشید.

هدف از این قانون آن است که در زمان بررسی پرونده، افراد بتوانند برای مدت کوتاهی کشور را ترک کنند بدون اینکه وضعیت اقامتشان دچار مشکل شود.

اما دقت کنید:

این مجوز فقط زمانی معتبر است که کارت اقامت هنوز صادر نشده ولی درخواست رسمی شما ثبت شده باشد.

اگر اصلاً برای اقامت اقدام نکرده باشید، یا مدارک ناقص باشد، خروج شما غیرمجاز محسوب می‌شود و در بازگشت ممکن است با مشکل ورود، جریمه، لغو درخواست یا الزام به دریافت ویزای جدید روبه‌رو شوید.

برای اطمینان، پیش از سفر حتماً از طریق اداره مهاجرت استان محل اقامت خود یا تماس با مرکز YİMER (شماره 157) استعلام بگیرید تا وضعیت خروج و بازگشتتان کاملاً مشخص باشد.