آغاز عصر تفکیک زباله از مبدا در ترکیه؛ کیسه‌های رنگی جایگزین روش سنتی

تفکیک زباله از مبدا در ترکیه

تفکیک زباله از مبدا در ترکیه؛ گام جدید در مدیریت پسماند

ترکیه در آستانه میزبانی کنفرانس تغییرات اقلیمی COP31 در سال 2026، برنامه‌ای گسترده برای اصلاح سیستم مدیریت پسماند شهری آغاز کرده است. بر اساس این طرح جدید، تفکیک زباله‌های خانگی از مبدا (در خانه) اجباری می‌شود و روش‌های سنتی جمع‌آوری زباله به‌تدریج کنار گذاشته خواهند شد.

توزیع کیسه‌های رنگی زباله توسط شهرداری‌ها در ترکیه

طبق آیین‌نامه جدید وزارت محیط زیست، شهرسازی و تغییرات اقلیمی، شهرداری‌ها موظف‌اند دو نوع کیسه زباله با رنگ‌های متفاوت را در اختیار خانوارها قرار دهند.

کیسه اول: زباله‌های غیرقابل بازیافت

این کیسه مخصوص موارد زیر است:

  • زباله‌های آشپزخانه

  • پسماندهای آلی

  • زباله‌های حمام و سرویس بهداشتی

کیسه دوم: زباله‌های قابل بازیافت

در این کیسه، زباله‌های زیر جمع‌آوری می‌شوند:

  • کاغذ و مقوا

  • پلاستیک

  • فلز و آلومینیوم

  • بطری‌های شیشه‌ای

  • زباله‌های بسته‌بندی

این تفکیک باعث می‌شود مواد بازیافتی بدون آلودگی غذایی به مراکز بازیافت منتقل شوند.

جمع‌آوری چرخشی زباله‌ها توسط کامیون‌ها

یکی از تغییرات مهم این طرح، جمع‌آوری چرخشی زباله‌ها است. به این معنا که:

  • یک روز زباله‌های آلی و خانگی جمع‌آوری می‌شوند

  • روز دیگر زباله‌های قابل بازیافت

این روش، علاوه بر افزایش کیفیت بازیافت، موجب کاهش هزینه‌های شهری و انتشار کربن خواهد شد.

الگوی اروپایی و حذف جمع‌آوری روزانه زباله در ترکیه

مقامات وزارت محیط زیست اعلام کرده‌اند که در صورت موفقیت تفکیک دوگانه زباله‌ها، نیازی به جمع‌آوری روزانه پسماند نخواهد بود. به گفته آن‌ها:

«در بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا، زباله‌ها هفته‌ای یک بار جمع‌آوری می‌شوند و برای مخلوط کردن زباله‌ها جریمه‌هایی تا ۸۰۰ یورو در نظر گرفته شده است.»

اجرای آزمایشی در استانبول و قونیه

در حال حاضر، شهرداری‌هایی مانند:

  • کادیکوی
  • باهچلی‌اولر
  • قونیه

این سیستم را به‌صورت آزمایشی و از طریق اپلیکیشن‌های موبایلی یا توزیع کیسه‌های آبی اجرا کرده‌اند.

افزایش قیمت کیسه‌های خرید؛ چالش جدید زیست‌محیطی در ترکیه

در کنار اصلاح سیستم تفکیک زباله، موضوع قیمت کیسه‌های خرید پلاستیکی نیز بار دیگر مطرح شده است. نمایندگان بازار پیشنهاد افزایش قیمت این کیسه‌ها از هزینه تولید ۵۰ تا ۷۵ قروش به ۲.۵ لیر ترکیه را ارائه داده‌اند. با این حال، وزارت محیط زیست این رقم را بالا دانسته و اعلام کرده است که افزایش قیمت باید بر اساس نرخ تجدید ارزیابی سالانه (۲۵٪) انجام شود. تصمیم نهایی برای سال 2026، پس از بررسی گزارش‌های کارشناسی، توسط وزیر مراد کوروم اعلام خواهد شد.